Η ευγνωμοσύνη μας στην Παναγία και η σπουδαιότητα των εικόνων.
Πολλοί κατηγορούν την Παναγία και τις εικόνες. Αρχικά, θα ήθελα να πω κάτι αναφορικά με την κρίση. Καλό θα ήταν να μάθουμε να μην κρίνουμε, διότι με την κρίση πέφτουμε στην παγίδα του εγωισμού και του ατομικισμού που επιφέρουν λύπη, στενοχώρια, μοναξιά και πολλά σωματικά και ψυχολογικά προβλήματα. Εξάλλου, είναι εντολή Θεού «Μὴ κρίνετε, ἵνα μὴ κριθῆτε·» (Ματθ. 7:1), «σὺ τίς εἶ ὁ κρίνων ἀλλότριον οἰκέτην; τῷ ἰδίῳ Κυρίῳ στήκει ἢ πίπτει·» (Ρωμ. 14:4), «Διὸ ἀναπολόγητος εἶ, ὦ ἄνθρωπε, πᾶς ὁ κρίνων· ἐν ᾧ γὰρ κρίνεις τὸν ἕτερον, σεαυτὸν κατακρίνεις· τὰ γὰρ αὐτὰ πράσσεις ὁ κρίνων.» (Ρωμ. 2:1). Ας μη λησμονούμε λοιπόν αυτήν την εντολή, διότι αργότερα, όταν αντιληφθούμε τα λάθη μας, θα λυπηθούμε πολύ με τον εαυτό μας. Αναφορικά με την Παναγία λοιπόν, θα πρέπει να γνωρίζουμε και ποτέ να μη λησμονούμε ότι χάρις στην ταπείνωσή της, στην αγιότητά της, στην αγάπη της και στην τυφλή υπακοή της στον Θεό – Πατέρα έχουμε Χριστό, έχουμε τον Θεό σαρκωμένο. Ακόμα, αν δεν είχαμε την Παναγία μας, δε θα είχαμε το Ευαγγέλιο, διότι οι μαθητές την Παναγία ρωτούσαν και λάμβαναν τις πληροφορίες που χρειάζονταν για τον επίγειο βίο του Χριστού μας, προκειμένου να τις αποτυπώσουν εγγράφως, έτσι ώστε εσύ και εγώ να διαβάζουμε και να μαθαίνουμε για τη γέννηση του Χριστού, για τα χαρίσματά του, για την ιδεώδη προσωπικότητά του, για τις νουθεσίες του, για τα θαύματά του, για τον σεβασμό του απέναντι στον Πατέρα του, για την αγάπη του για τους ανθρώπους και για την θυσία του. Μην ξεχνάς λοιπόν ότι η Παναγία μας ήταν η μητέρα του Χριστού.
Θα αναφέρω και κάτι άλλο, το οποίο αναφέρεται στη Γραφή. Ο Θεός στην αρχή αποφάσισε να είναι μόνος του. «Ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ Θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν.» (Γεν. 1:1). Στη συνέχεια όμως, ο Πατέρας, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα αποφάσισαν «καὶ εἶπεν ὁ Θεός· ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ᾿ εἰκόνα ἡμετέραν καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν, καὶ ἀρχέτωσαν τῶν ἰχθύων τῆς θαλάσσης καὶ τῶν πετεινῶν τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῶν κτηνῶν καὶ πάσης τῆς γῆς καὶ πάντων τῶν ἑρπετῶν τῶν ἑρπόντων ἐπὶ γῆς γῆς.» (Γεν. 1:26). Να γνωρίζεις ότι η Τριαδικότητα σιγά σιγά θα γίνει απειροπολυδοτικότητα. Τι σημαίνει απειροπολυδοτικότητα; Ας δούμε αρχικά την ετυμολογία της λέξης. Η λέξη «απειροπολυδοτικότητα» απαρτίζεται από τρία μέρη, το άπειρον, το πολύ και τη δοτικότητα. Ας αναλύσουμε το πρώτο σκέλος, το άπειρον. Η ζωή η δική μας, όπως γνωρίζουμε, έχει αρχή και τέλος. Το άπειρον όμως της Τριαδικότητας θα μας αγκαλιάσει μαζί με την αφθαρσία και την αθανασία. Η ζωή μας δηλαδή δε θα έχει τέλος, θα διαιωνίζεται. Το δεύτερο σκέλος της λέξης είναι το πολύ. Οι άνθρωποι μέσα στη βασιλεία θα είναι πάρα πολλοί. Όμως δε θα πολλαπλασιάζονται, θα είναι όπως οι άγγελοι. Θα υπάρχει δηλαδή ένας συγκεκριμένος αριθμός. Το τελευταίο σκέλος είναι η δοτικότητα. Αυτό σημαίνει ότι τα πάντα θα δίνονται απλόχερα σε όλους. Κανείς δε θα στερείται, αντίθετα όλοι θα απολαμβάνουν.
Ακόμα να γνωρίζουμε ότι η Παναγία μας αποτελεί το τέταρτο μέλος του Θεού. Εξάλλου, αυτό σημαίνει το όνομά της, «πάνω από Αγία». Στη συνέχεια, προστέθηκαν στην Τριαδικότητα οι απόστολοι και οι Άγιοι. Πιστεύω ότι έπεται συνέχεια. Το κάλεσμα που έχουμε λάβει είναι να γίνουμε κληρονόμοι Θεού, συγκληρονόμοι Χριστού και συμμέτοχοι της δόξης αυτού του Θεού. Ο Κύριος το φανέρωσε «ἐγὼ εἶπα· θεοί ἐστε καὶ υἱοὶ Ὑψίστου πάντες·» (Ψαλ. 81:6). Όσοι λοιπόν κάνουν τον αγώνα τους ενώνονται με τον Θεό και γίνονται ένα, όπως οι Άγιοι, οι αφιερωμένοι. Φυσικά, ο μεσίτης μεταξύ Θεού και ανθρώπου είναι ο Χριστός. Όμως, όλοι μας μπορούμε να γίνουμε μεσίτες. Σύμφωνα με τα άνωθι ο Χριστός, ο Θεός - Πατέρας από τη μεγάλη αγάπη που έχει για τον άνθρωπο αυτόν, ο οποίος μετανιώνει και αλλάζει, δύναται να τον συμπεριλάβει στη βασιλεία του καθιστώντας τον κληρονόμο, συγκληρονόμο και συμμέτοχο της δικής του δόξης. Αυτό ισχύει για όλους τους ανθρώπους που επιθυμούν να αλλάξουν και να έρθουν πιο κοντά στον Θεό. Αυτό λοιπόν σημαίνει ότι όλοι μπορούν να μεσιτεύουν στον Θεό. Τώρα, μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί «Τότε πώς μεσιτεύει;». Ο Χριστός δε βρίσκεται ανάμεσά μας φανερά, όπως παλαιότερα όπου οι άνθρωποι τον έβλεπαν πρόσωπο προς πρόσωπο. Τον Χριστό τον αισθανόμαστε κάθε στιγμή διά της πίστεως «Ἔστι δὲ πίστις ἐλπιζομένων ὑπόστασις, πραγμάτων ἔλεγχος οὐ βλεπομένων.» (Εβρ. 11:1). Έτσι λοιπόν μεσιτεύει ο Κύριος. Έτσι μεσιτεύουν και όλοι οι Άγιοι που κοιμήθηκαν αλλά και όσοι ζουν, διά της πίστεως. Να γνωρίζουμε ότι ποτέ δε χάνονται οι άνθρωποι του Θεού. Μέσα στον Λόγο του Θεού αναφέρεται «ἐὰν ἔχητε πίστιν ὡς κόκκον σινάπεως, ἐρεῖτε τῷ ὄρει τούτῳ μετάβηθι ἐντεῦθεν ἐκεῖ, καὶ μεταβήσεται, καὶ οὐδὲν ἀδυνατήσει ὑμῖν.» (Ματθ. 17:20) και σε άλλο σημείο «καὶ πάντα ὅσα ἐὰν αἰτήσητε ἐν τῇ προσευχῇ πιστεύοντες, λήψεσθε.» (Ματθ. 21:22). Αν ψάξεις σε όλο τον κόσμο πώς δουλεύει η πίστη των ανθρώπων, θα διαπιστώσεις ότι ενεργεί ακόμα και σε αυτούς που πιστεύουν στα είδωλα. Αφού λοιπόν ενεργεί ακόμα και σε αυτούς, φαντάσου πώς ενεργεί στους Αγίους. Μπορείς να μάθεις λοιπόν να σκέφτεσαι διαφορετικά, με αγάπη και με ταπείνωση έχοντας πίστη και αγάπη στον Θεό. Μπορείς να μάθεις να σκέφτεσαι όπως ο Θεός και όχι όπως σου επιβάλει ο εγωισμός σου. Αμήν.
Για να αντιληφθούμε τη μεγάλη αγάπη που έχει ο Θεός για όλους εμάς και να αισθανθούμε την παρουσία του, θα χρειαστεί χρόνος και λίγη ταπείνωση. Γι’ αυτό, να μη βγάζουμε εύκολα συμπεράσματα, αλλά να έχουμε υπομονή και πίστη. Όποιος έχεις καλή πρόθεση, θα εννοήσει βαθιά μέσα του την αγάπη του Θεού. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε την ταπείνωση. Όλοι μας πρέπει να είμαστε ταπεινοί, διότι έχουμε πολλά να μάθουμε.
Αναφορικά με τις εικόνες που κρίνεις αποκαλώντας τες είδωλα, σε πληροφορώ ότι οι ειδωλολάτρες βλέπουν είδωλα. Οι άνθρωποι του Θεού βλέπουν παντού τη σοφία του Θεού. Εξάλλου, αν σκεφτούμε με το δικό σου πνεύμα, τότε μπορούμε να πούμε ότι και εσύ είσαι ειδωλολάτρης υπό την έννοια ότι αγαπάς το αυτοκίνητό σου, το κινητό σου, το σπίτι σου, τον εαυτό σου, τα παιδιά σου, κλπ. Φυσικά, δεν εννοώ ότι τα προσκυνάς με υπόκλιση, όπως τις εικόνες, αλλά τα προσκυνάς με το πνεύμα σου και με την καρδιά σου, αφού ούτε καν μπορείς να διανοηθείς ότι μπορεί κάποια μέρα να τα χάσεις όλα αυτά. Φίλε μου, για τον άνθρωπο του Θεού τα πάντα συνεργούν στο αγαθό, «Οἴδαμεν δὲ ὅτι τοῖς ἀγαπῶσι τὸν Θεὸν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν,» (Ρωμ. 8:28). Να θυμάσαι πάντα ότι ο Θεός που έχουμε δεν είναι δικτάτορας. Αυτό αναφέρεται στη Βίβλο. Στην Παλαιά Διαθήκη, την ημέρα του Σαββάτου, ο Πατέρας - Θεός είπε «μνήσθητι τὴν ἡμέρα τῶν σαββάτων ἁγιάζειν αὐτήν. ἓξ ἡμέρας ἐργᾷ καὶ ποιήσεις πάντα τὰ ἔργα σου· τῇ δὲ ἡμέρᾳ τῇ ἑβδόμῃ σάββατα Κυρίῳ τῷ Θεῷ σου· οὐ ποιήσεις ἐν αὐτῇ πᾶν ἔργον, σὺ καὶ ὁ υἱός σου καὶ ἡ θυγάτηρ σου, ὁ παῖς σου καὶ ἡ παιδίσκη σου, ὁ βοῦς σου καὶ τὸ ὑποζύγιόν σου καὶ πᾶν κτῆνός σου καὶ ὁ προσήλυτος ὁ παροικῶν ἐν σοί. ἐν γὰρ ἓξ ἡμέραις ἐποίησε Κύριος τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ τὴν θάλασσαν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς καὶ κατέπαυσε τῇ ἡμέρᾳ τῇ ἑβδόμῃ· διὰ τοῦτο εὐλόγησε Κύριος τὴν ἡμέραν τὴν ἑβδόμην καὶ ἡγίασεν αὐτήν.» (Εξ. 20:8 - 11).
Ο Πατέρας - Θεός όμως, βλέποντας ότι οι Εβραίοι μετέτρεψαν τη νουθεσία σε νόμο και την αγάπη σε νόμο που οδηγεί στον θάνατο, καθώς όποιος παρέβαινε το Σάββατο λιθοβολούνταν, σάρκωσε τον εαυτό του στον Υιό του και τον έστειλε να συμπληρώσει ελλείποντα και να αλλάξει τον νόμο κηρύττοντας «κύριος γάρ ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου καὶ τοῦ σαββάτου.» (Ματθ. 12:8). Άλλο βιβλικό παράδειγμα αποτελεί η Νινευή, στην οποία ο Θεός έστειλε τον Ιωνά να κηρύξει τη μετάνοια. Ο Θεός είχε αποφασίσει να καταστρέψει τη Νινευή. Όμως, θέλησε πρώτα να δώσει μία ευκαιρία αποστέλλοντας τον Ιωνά να κηρύξει τη μετάνοια. Ο βασιλιάς και ο λαός της Νινευής δέχτηκαν τον Θεό, δέχτηκαν τον Ιωνά και μετανόησαν. Έτσι, ο Θεός αναθεώρησε και δεν κατέστρεψε τη Νινευή. Μάλιστα, ο προφήτης Ιωνάς θύμωσε με τον Θεό. Στη Γραφή αναφέρεται το παράδειγμα με την κολοκυθιά «καὶ προσέταξε Κύριος ὁ Θεὸς κολοκύνθῃ, καὶ ἀνέβη ὑπὲρ κεφαλῆς τοῦ Ἰωνᾶ τοῦ εἶναι σκιὰν ὑπεράνω τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ τοῦ σκιάζειν αὐτῷ ἀπὸ τῶν κακῶν αὐτοῦ. καὶ ἐχάρη Ἰωνᾶς ἐπὶ τῇ κολοκύνθῃ χαρὰν μεγάλην. καὶ προσέταξεν ὁ Θεὸς σκώληκι ἑωθινῇ τῇ ἐπαύριον, καὶ ἐπάταξε τὴν κολοκύνθαν, καὶ ἀπεξηράνθη. καὶ ἐγένετο ἅμα τῷ ἀνατεῖλαι τὸν ἥλιον καὶ προσέταξεν ὁ Θεὸς πνεύματι καύσωνι συγκαίοντι, καὶ ἐπάταξεν ὁ ἥλιος ἐπὶ τὴν κεφαλὴν τοῦ Ἰωνᾶ· καὶ ὠλιγοψύχησε καὶ ἐπελέγετο τὴν ψυχὴν αὐτοῦ καὶ εἶπε· καλόν μοι ἀποθανεῖν με ἢ ζῆν. καὶ εἶπεν ὁ Θεὸς πρὸς Ἰωνᾶν· εἰ σφόδρα λελύπησαι σὺ ἐπὶ τῇ κολοκύνθῃ; καὶ εἶπε· σφόδρα λελύπημαι ἐγὼ ἕως θανάτου. καὶ εἶπε Κύριος· σὺ ἐφείσω ὑπὲρ τῆς κολοκύνθης, ὑπὲρ ἧς οὐκ ἐκακοπάθησας ἐπ᾿ αὐτὴν οὐδὲ ἐξέθρεψας αὐτήν, ἣ ἐγενήθη ὑπὸ νύκτα καὶ ὑπὸ νύκτα ἀπώλετο. ἐγὼ δὲ οὐ φείσομαι ὑπὲρ Νινευὴ τῆς πόλεως τῆς μεγάλης, ἐν ᾗ κατοικοῦσι πλείους ἢ δώδεκα μυριάδες ἀνθρώπων, οἵτινες οὐκ ἔγνωσαν δεξιὰν αὐτῶν ἢ ἀριστερὰν αὐτῶν, καὶ κτήνη πολλά;» (Ιων. 4:6 - 11). Στην Παλαιά Διαθήκη και στην Καινή ακόμα, γνωρίζουμε ότι υπάρχουν πολλές προφητείες. Μάλιστα, ο Κύριος είπε «ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσονται, οἱ δὲ ἐμοὶ λόγοι οὐ μὴ παρελεύσονται.» (Μαρκ. 13:31). Παρ' όλ' αυτά, μετά από λίγο καιρό βλέπουμε τον Απόστολο Παύλο να μιλάει διά Πνεύματος Αγίου και να κηρύττει τον ύμνο της αγάπης, όπου σε αυτόν ο Θεός μάς αποκαλύπτει ότι με τον ερχομό της αγάπης υπάρχει μία περίπτωση πολλές προφητείες να μην εκπληρωθούν «εἴτε δὲ προφητεῖαι, καταργηθήσονται·» (Α Κορ. 13:8). Ο Θεός λοιπόν έχει εναλλακτικές λύσεις και διεξόδους για τον άνθρωπο που έχει καλή πρόθεση. Μάθε λοιπόν να σκέφτεσαι και όλοι να σκεφτόμαστε με εναλλακτικές λύσεις που ενέχουν την αγάπη.
Όσον αφορά τις εικόνες, να γνωρίζεις ότι οι εικόνες έγιναν λόγος.
Όλοι λίγο ή πολύ σήμερα έχουμε τελειώσει το δημοτικό σχολείο και ξέρουμε γράμματα. Μάλιστα, η Καινή Διαθήκη έχει αναπαραχθεί εκατομμύρια φορές. Παλαιότερα όμως, οι εικόνες διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην αναγέννηση του ανθρώπου, καθώς μέσα από αυτές μπορούσε κάποιος να σπουδάσει τη σοφία του Θεού. Στην αρχή, αυτό έκανα και εγώ, κοιτούσα τις εικόνες και μάθαινα για τον Θεό. Οι εικόνες κρύβουν μεγάλη σοφία. Ο Θεός λοιπόν δουλεύει ποικιλοτρόπως. Η αγάπη που έχει για τον άνθρωπο βρίσκει τρόπους και επινοεί συστήματα σωτηρίας. Ίσως εσύ ή εγώ να μην τους κατανοώ αυτήν τη στιγμή. Όμως, όταν ιδρυθεί η βασιλεία του Θεού στη Γη, θα υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι, οι οποίοι θα μιλούν για τον Χριστό αποκαλύπτοντας ότι τον γνώρισαν από μία εικόνα. Γι' αυτό, καλό θα ήταν να μη βγάζουμε εύκολα συμπεράσματα. Καλό είναι να περιμένουμε και να ελπίζουμε. Εξάλλου, εμείς έχουμε μάθει από τον Λόγο του Θεού «Οἴδαμεν δὲ ὅτι τοῖς ἀγαπῶσι τὸν Θεὸν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν,» (Ρωμ. 8:28). Να θυμάσαι πάντα ότι ειδωλολάτρης δεν είναι αυτός που έχει την ύλη, αλλά αυτός που την αποθηκεύει για προσωπικά του συμφέροντα. Ακόμα, να γνωρίζουμε ότι η ύλη από μόνη της δεν είναι κακή. Απλώς, η διαχείρισή της σε καθιστά ή άνθρωπο του Θεού ή ειδωλολάτρη. Το ίδιο συμβαίνει και με τις εικόνες. Ο εγωιστής τις αντιμετωπίζει ως είδωλα, ενώ ο άνθρωπος του Θεού ως σοφία Θεού συναρπάζουσα. Αμήν.